„Wolnomularstwo od czasów baroku po dzieñ dzisiejszy”. Pod tym has³em Austriackie Muzeum Wolnomularstwa w zamku Rosenau uzyska³o nowy kszta³t w dwudziestym roku swego istnienia.
Muzeum daje znakomity pogl±d na pozostaj±cy pod wp³ywem O¶wiecenia, tolerancji i humanitaryzmu rozwój tego mêskiego stowarzyszenia, pocz±wszy od XVIII wieku a¿ po dzieñ dzisiejszy, ukazuje jego wzloty i upadki, okresy ¶wietno¶ci i prze¶ladowañ. Wybitne osobisto¶ci ¿ycia publicznego, lekarze i arty¶ci, ksi±¿êta Ko¶cio³a, naukowcy i elita gospodarcza, szlachta i mieszczanie, reprezentowali ten dorobek my¶li i bywali za to czczeni, a czêsto tak¿e potêpiani.
Wszystko to widzi i prze¿ywa zwiedzaj±cy w pomieszczeniach rytualnych i ¶wi±tyni dawnej osiemnastowiecznej lo¿y. Sale urz±dzi³ i wyposa¿y³ w symbolikê wolnomularsk± architekt i malarz Rincolin. Malowid³o na suficie jest dzie³em jednego z najwybitniejszych austriackich malarzy epoki Baroku – Daniela Grana.
Zamek Rosenau, ju¿ tylko dziêki swemu po³o¿eniu w¶ród piêknej przyrody i swej architekturze, jest kulturalnym o¶rodkiem regionu. Zbudowany przez panów von Graiß renesansowy zamek, wymieniony po raz pierwszy w dokumentach w 1593 roku, zosta³ w po³owie XVIII wieku przebudowany na zamek barokowy przez hrabiego Leopolda Christopha Schallenberga, wed³ug planów s³ynnego mistrza budowlanego epoki Baroku, Munggenasta. Hrabia Joseph Schallenberg sprzeda³ w 1803 roku zamek wraz z dobrami; po wielokrotnych zmianach w³a¶cicieli zamek i ziemiê zakupi³ w 1868 roku Matthias Schönerer. Jego syn, Georg Ritter von Schönerer przej±³ maj±tek w 1883 roku i zarz±dza³ nim a¿ do swej ¶mierci w 1921 roku.
W 1938 roku w posiadanie zamku wesz³o Niemieckie Towarzystwo Osiedleñcze (Deutsche Ansiedlungsgesellschaft). W latach wojny budynek naby³ baron Lazarini-Zobelsberg, za¶ w roku 1945 radzieckie w³adze okupacyjne zarekwirowa³y go, mylnie uznaj±c za „w³asno¶æ niemieck±”. Po odej¶ciu okupanta baron Lazarini nie by³ w stanie doprowadziæ do porz±dku mocno zdewastowanego i pozbawionego gospodarskiego zaplecza zamku i sprzeda³ go w 1964 roku Towarzystwu Osiedleñczemu Dolnej Austrii (Siedlungsgesellschaft des Landes Niederösterreich).
W zwi±zku z utworzeniem w 1971 roku okrêgu Zwettl-N.A. w³±czono dawn± gminê Schloß Rosenau do miejskiej gminy Zwettl, pod warunkiem odrestaurowania i przywrócenia do ¿ycia „jej zamku”. Zobowi±zanie to zosta³o wype³nione w roku 1974/75 i dziêki pomocy landu Dolnej Austrii zamek wraz z miejscowo¶ci± przywrócono do kulturalnego i gospodarczego ¿ycia. Odpowiedzialny za zamek Rosenau i jego wielorakie zadania jest dzier¿awca zamku, Museumverein.
Na terenie zamkowym znajduje siê równie¿ wybudowany w latach 1739-40 ko¶ció³ parafialny. Interesuj±cy fresk sufitowy ukazuje adoracjê ¦w. Trójcy i przypisuje siê go Paulowi Trogerowi. O³tarz Matki Boskiej zdobi kopia s³ynnej Madonny Sykstyñskiej Rafaela.
(Z niemieckiego prze³o¿y³a Maria Cegielska)