1. Historia zbiorów

Za³o¿ona w 1741 r. przez margrabiego Friedricha von Brandenburg lo¿a wolnomularska w Bayreuth nale¿y do najstarszych w Niemczech. Jak bywa zwyczajem ló¿, tak¿e tutaj zajêto siê urz±dzeniem niewielkiej lo¿owej biblioteki, przeznaczonej na u¿ytek cz³onków.

Wolnomularstwo symboliczne, które na forum publicznym zaistnia³o w 1717 r. w Anglii, a w 1737 r. pojawi³o siê równie¿ w Niemczech, pobudzi³o fantazjê wielu autorów, zarówno masonów jak i profanów. Wkrótce powsta³o wiele bardziej lub mniej – g³ównie mniej – realistycznych ujêæ historii i genezy wolnomularstwa.

W II po³owie XIX wieku biblioteka w Bayreuth otrzyma³a cenne nabytki, dziêki w³±czeniu do niej biblioteki lo¿owej z Ratyzbony. Katalog Beyera w 1916 roku obejmuje ju¿ 5.000 pozycji.

Po za³o¿eniu w 1902 r. muzeum wolnomularskiego bibliotekê przy³±czono do tej placówki.

Podobnie jak wszystkie instytucje wolnomularskie w Niemczech, tak¿e biblioteka w Bayreuth zosta³a spl±drowana po przejêciu w³adzy przez nazistów. Zbiory zdeponowano w Urzêdzie Bezpieczeñstwa Rzeszy w Berlinie i w okresie wojny rozes³ano do ró¿nych miejscowo¶ci na Wschodzie. Czê¶æ zbiorów, licz±ca ok. 80 tysiêcy tomów, dotar³a na Górny ¦l±sk i tam siê zachowa³a. Obecnie znajduje siê w Bibliotece Uniwersytetu Poznañskiego. S± tam równie¿ liczne tomy pochodz±ce z dawnej Biblioteki Bayreuth.

Wkrótce po zakoñczeniu wojny dr Beyer rozpocz±³ odbudowê zasobów biblioteki. Amerykañskie w³adze okupacyjne przekaza³y muzeum ksi±¿ki wolnomularskie odnalezione w instytucjach nazistowskich. W celu stworzenia zdolnej do dzia³alno¶ci centralnej biblioteki lo¿e, które uratowa³y swoje biblioteki, odda³y swe zasoby muzeum. Dziêki ofiarno¶ci cz³onków Wielka Lo¿a Dawnych, Wolnych i Przyjêtych Wolnomularzy Niemiec mog³a na sta³e zapewniæ muzeum dop³yw dostatecznych ¶rodków na zakup pojawiaj±cej siê w antykwariatach dawniejszej literatury. Dzisiaj biblioteka obejmuje najwiêkszy zbiór wolnomularski na niemieckim obszarze jêzykowym.